Początki i rozwój peryferyjnej postaci kapitalizmu akademickiego w Polsce - kierownik dr Krystian Szadkowski

Konkurs do projektu w ramach dodatkowej puli miejsc do Szkoły Doktorskiej Nauk Społecznych UAM w dyscyplinie: nauki społeczne

Opis projektu

Dlaczego wieloletnie próby zmobilizowania pracowników polskich uczelni do publikowania w najlepszych zagranicznych czasopismach prowadzą w efekcie do tego, że 1/3 wszystkich publikacji polskich autorów w bazie Web of Science w 2022 roku stanowiły artykuły wydane przez jednego wydawcę o dwuznacznej reputacji? Dlaczego dwóm dekadom dyskusji o konieczności ścigania się z Zachodem przez polskie uczelnie towarzyszy ich sukcesywny i dramatyczny spadek we wszystkich światowych rankingach uniwersytetów?

By odpowiedzieć na te pytania nie wystarczy skupić się na niedostatecznych poziomach nakładów finansowych, różnicach mentalnościowych czy zbytniej biurokratyzacji. Sięgnąć należy do źródła. Choć wysiłki modernizacyjne w polskiej nauce i szkolnictwie wyższym od samego początku transformacji kapitalistycznej obliczone były na przekształcenie polskiego systemu na wzór jego zachodnich odpowiedników, system ten różnił się i różni od nich wyraźnie, a różnica ta wymaga teoretycznego ujęcia i wyjaśnienia.

Za cel naszych badań obraliśmy wyjaśnienie specyfiki powstania i rozwoju szczególnej formy kapitalizmu w sferze nauki i szkolnictwa wyższego w Polsce w okresie od 1990 do 2021 roku. Zadaniem projektu jest stworzenie nowej teorii, pozwalającej w systematyczny sposób ująć dynamikę̨ tego zjawiska w kategoriach peryferyjnego kapitalizmu akademickiego, to znaczy takiego systemu, którego warunki i wzorce produkcji różnią się istotnie i strukturalnie od tych w systemach centralnych. Cele uzupełniające obejmują natomiast badanie roli organizacji międzynarodowych (takich jak OECD i Bank Światowy) w powstaniu badanego zjawiska, roli i skali oporu akademików i studentów wobec wdrażanych zmian, jak również̇ znaczenia dużych komercyjnych wydawców akademickich w kształtowaniu polityki naukowej w sektorze.

W efekcie naszych badań zgromadzimy obszerne dane dotyczące sposobów funkcjonowania kapitalistycznej rzeczywistości polskiego szkolnictwa wyższego i nauki, które pozwolą na sformułowanie nowej teorii peryferyjnego kapitalizmu akademickiego. Przedstawimy głównych aktorów odpowiedzialnych za kształt, który przybrał rozwój kapitalizmu akademickiego Polsce, i ich narracje. Sprawdzimy jak kształtowała się polityka publiczna obliczona na przekształcenie sektora w sprawnie funkcjonujący kapitalizm akademicki, kto odpowiadał za rozwijane w niej dyskursy oraz jaki wpływ na nie miały organizacje międzynarodowe w rodzaju OECD czy Banku Światowego. Przeanalizujemy w jaki sposób studenci i pracownicy akademiccy opierali się̨ wprowadzanym zmianom czy, jaką rolę w kształtowaniu jego obecnej postaci odegrał prywatny kapitał skoncentrowany przede wszystkim w sektorze dużych akademickich komercyjnych wydawnictw. Dowiemy się̨ ponadto w jakim stopniu i dlaczego powstała w Polsce postać kapitalizmu akademickiego rożni się od tego, który rozwijał się w krajach centrum kapitalistycznego systemu-świata. Badanie umożliwi wyjście poza nieproduktywną opozycję w dyskusjach o zmianach sektora między liberalnymi modernizatorami, chcącymi kopiować gotowe rozwiązania z krajów centralnych, a konserwatywnymi przeciwnikami podporządkowywania „polskiej nauki” zachodnim wzorcom.

Kierownik - dodatkowe informacje

Doktorat obronił na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, jednocześnie w ramach sieci Marii Curie-Skłodowskiej pracując w instytucie badawczym Education International, w Brukseli. Staże podoktorskie odbył w Centre for Global Higher Education, zarówno na University College London, jak i University of Oxford. Zajmuje się opracowywaniem nowych języków teoretycznych i metod dla badań szkolnictwa wyższego i nauki. Członek Pracowni Komunikacji Naukowej UAM.

Komisja rekrutacyjna

Rekrutacja

Harmonogram rekrutacji

• termin rejestracji w systemie IRK: od 5 - 12 września 2024 r.
• termin postępowania kwalifikacyjnego: 18 września 2024 r.,
• ogłoszenie listy przyjętych: 23 września 2024 r.
  
• złożenie oryginałów dokumentów: 24-30 września 2024 r.
• wpis na listę doktorantów: 1 października 2024 r.

Opłata rekrutacyjna

Opłata rekrutacyjna do szkoły doktorskiej wynosi 300 zł.

Forma postępowania kwalifikacyjnego

Język postępowania kwalifikacyjnego, w tym rozmowy kwalifikacyjnej

Język polski lub języku angielskim. 

Wymagane dokumenty  

Osoba ubiegająca się o przyjęcie do Szkoły Doktorskiej rejestruje sie w systemie IRK (Interentowa Rejestracja Kandydata) i składa dokumenty w formie elektronicznej.

Kandydat zobowiązany jest do:  

1)     wypełnienia formularza rejestracyjnego i załączenia zdjęcia w wersji elektronicznej o wymiarach 20 mm x 25 mm w rozdzielczości co najmniej 300 dpi;

2)     określenia dyscypliny naukowej, w której kandydat będzie odbywał kształcenie w szkole doktorskiej;

3)     wyrażenia zgody na przetwarzanie danych osobowych na potrzeby rekrutacji;

4)     wprowadzenia wyników z egzaminów dyplomowych;

5)     załączenia CV;

6)     załączenia skanu listu motywacyjnego podpisanego odręcznie wraz ze wskazaniem dyscypliny naukowej, w której kandydat chciałby uzyskać stopień naukowy doktora;

7)     załączenia skanu odpisu dyplomu ukończenia studiów wyższych, potwierdzającego uzyskanie kwalifikacji na poziomie 7. Polskiej Ramy Kwalifikacji, a w przypadku absolwentów z roku akademickiego 2023/2024, którym nie został wydany jeszcze dyplom, zaświadczenia o uzyskaniu kwalifikacji na poziomie 7. Polskiej Ramy Kwalifikacji. W przypadku kandydatów, którzy ubiegają się o przyjęcie do szkoły doktorskiej na podstawie najwyższej jakości osiągnięć naukowych wymagany jest odpowiednio: dla absolwentów studiów pierwszego stopnia dyplom ukończenia tych studiów wraz z suplementem a dla studentów po ukończonym 3 roku jednolitych studiów magisterskich zaświadczenie o uzyskanej średniej studiów z lat 1-3 wraz z kartą przebiegu studiów;

8)     załączenia skanu podpisanego odręcznie oświadczenia o niepodjęciu kształcenia w innej szkole doktorskiej oraz o nieposiadaniu stopnia doktora;

9)     załączenia skanu podpisanego odręcznie oświadczenia o udokumentowanych osiągnięciach oraz dokumentów potwierdzających te osiągnięcia  (tłumaczenie na język polski lub angielski)  należy wskazać osiągnięcia podlegające ocenie:

a)  w liczbie do 3 – w przypadku osiągnięć naukowych;

b)  w liczbie do 3 – w przypadku innych osiągnięć

- zgodnych z kryteriami, o których mowa w § 10.

10) załączenia skanu podpisanej odręcznie propozycji autorskiego projektu badawczego a w przypadku rekrutacji w związku z realizacją projektu badawczego – autorskiej koncepcji realizacji projektu grantowego, wraz z bibliografią (do 8 stron standardowego maszynopisu, maks. 15 000 znaków ze spacjami);

11) załączenia skanu pobranego z systemu IRK podpisanego odręcznie podania o przyjęcie do szkoły doktorskiej;

       12) wniesienia opłaty rekrutacyjnej,

 

  Osoby, które uzyskały niezbędne wykształcenie poza terenem Rzeczypospolitej Polskiej, składają dodatkowo: 

• potwierdzoną za zgodność z oryginałem kserokopię dokumentu poświadczającego wykształcenie – dyplom z suplementem studiów pierwszego stopnia (Bachelor degree) i dyplom z suplementem studiów drugiego stopnia (MSc, MA) w języku oryginalnym i w poświadczonym tłumaczeniu na język angielski lub na język polski;

• kserokopię paszportu. 

Kryteria oceny

W postępowaniu rekrutacyjnym uwzględnia się:

 1)     ocenę z dyplomu studiów drugiego stopnia, jednolitych magisterskich, nie więcej niż 10 pkt; w przypadku kandydatów, którzy ubiegają się o przyjęcie na podstawie najwyższej jakości osiągnięć naukowych („Perły Nauki”), 10 pkt;

 2)     ocenę dotychczasowej aktywności naukowej oraz osiągnięć naukowych kandydata; kandydat wskazuje do oceny maksymalnie trzy udokumentowane osiągnięcia naukowe, zgodne z kryteriami osiągnięć kandydata przyjętymi przez komisję rekrutacyjną dla danej dyscypliny; nie więcej niż 15 pkt;

 3)     inną udokumentowaną działalność kandydata, na podstawie wskazanych przez kandydata maksimum trzech osiągnięć zgodnych z kryteriami osiągnięć kandydata przyjętymi przez komisję rekrutacyjną dla danej dyscypliny, nie więcej niż 5 pkt;

 4)     wynik rozmowy kwalifikacyjnej, przy czym zakres rozmowy kwalifikacyjnej obejmuje:

 a)     wiedzę oraz kompetencje kandydata istotne dla planowanych badań oraz właściwe dla wskazanej dyscypliny naukowej,

 b)     elementy metodologii badań właściwe dla wskazanej dyscypliny.

 Za rozmowę kwalifikacyjną można otrzymać nie więcej niż 50 pkt; maksymalny czas trwania rozmowy kwalifikacyjnej może wynieść 30 minut.

 5)     ocenę przygotowanego na potrzeby rekrutacji projektu badawczego (nie więcej niż 20 pkt), ze szczególnym uwzględnieniem:

 a)     umiejętności sformułowania celu badań oraz przedstawienia problemu badawczego;

 b)     pomysłu badawczego oraz umiejętności zaproponowania sposobu rozwiązania;

 c)     metodologii właściwej dla wskazanej dyscypliny;

 d)     znajomości stanu badań wraz z podstawową bibliografią.

Warunki przyjęcia do szkoły doktorskiej

Maksymalna liczba punktów to 100 punktów. Warunkiem przyjęcia do szkoły doktorskiej jest znalezienie się na liście rankingowej, w obrębie limitu miejsc dla danej dyscypliny naukowej i uzyskania minimum 60 punktów z całości postępowania kwalifikacyjnego.

Program kształcenia

Kształcenie w szkole doktorskiej trwa 8 semestrów. Kształcenie  prowadzone jest na podstawie ramowego planu kształcenia oraz indywidualnego planu badawczego i kończy się złożeniem rozprawy doktorskiej.

Ramowy plan kształcenia  w szkole doktorskiej obejmuje katalog modułów zajęć obowiązkowych, obowiązkowych do wyboru i fakultatywnych wraz z:

1)    określeniem ich harmonogramu

2)    sposobem ich realizacji

3)    weryfikacją efektów uczenia się.

Rozpoczęcie kształcenia w dniu 1 października 2024 roku. 

Promotorzy

Doktorant pracuje pod kierunkiem promotora lub promotorów albo promotora i promotora pomocniczego, którzy będą wyznaczeni w terminie 3 miesięcy od rozpoczęcia kształcenia w szkole doktorskiej.

Stypendia

W czasie czterech lat studiów każdy doktorant otrzymuje stypendium w wysokości 5000 zł (brutto-brutto) przez pierwsze dwa lata studiów (przed oceną śródokresową) i 5.340,90 zł  brutto w następnych dwóch latach po ocenie śródokresowej.

Dodatek dla osób z niepełnosprawnościami: 1.040,07,-  zł brutto.

Doktorant pracuje pod kierunkiem promotora lub promotorów albo promotora i promotora pomocniczego, którzy będą wyznaczeni w terminie 3 miesięcy od rozpoczęcia kształcenia w szkole doktorskiej.